Muzisch
agogische (speelse) begeleiding
Even je gedachten verzetten…
Ieder mens staat op een bepaalde, eigen manier in het leven. Op een manier, die hij of zij prettig vindt. Op een manier, die bij hem
of haar past. In de omgang met elkaar zie je daarom allerlei verschillen. De
één doet een handeling op de ene manier, de ander doet diezelfde handeling weer
op een andere manier. “Ik doe het (graag) op mijn eigen manier!” hoor ik mensen
geregeld zeggen. En daar is mijns inziens niets op tegen, want ik voel me ook prettig(er), als ik dingen op mijn eigen manier kan
doen.
(Ik hoor Hanneke wel eens tegen me zeggen: “Soms ben je
toch wel apart! Want…”)
Dingen op je eigen manier kunnen doen. Op die manier,
waarin jij aardigheid hebt. Daarmee kom je uit bij je eigenaardigheden. Vaak
wordt dit woord gebruikt in een negatieve context. “Hij heeft wel zijn
eigenaardigheden!” hoor ik wel eens en dan wordt dat in eerste instantie niet
als positief bedoeld. Maar je kunt eigenaardigheden juist ook zien als iets
positiefs. Want je kunt het ook zien als eigen aardigheden. Dan zie je die
ander met zijn of haar eigen aardigheden. Met
datgene, wat die ander onderscheid van anderen en daarmee uniek maakt! De
manier, waarop die ander in het leven staat!
We kennen allemaal wel van die situaties, waarin we
liever niet zouden willen zijn. Je kunt dan proberen om dergelijke situaties
te vermijden. Maar, dat lukt of kan niet altijd. En dan is het zaak, om toch zo
goed mogelijk, zo prettig mogelijk, door die situatie heen te gaan. Een
voorbeeld, dat we allemaal wel kennen, is als we een gaatje in een tand of kies
hebben en dat gaatje moet geboord en gevuld worden. Als je dan bij de tandarts
in de stoel ligt en hij begint te boren… Ik vind dat nooit zo prettig en
probeer dan maar even aan iets anders, iets leuks te denken! Aan iets, waar ik
mij wel prettig bij voel!
Meestal doe ik dan mijn ogen dicht en concentreer ik me
op muziek, die ik mooi vind, en zing ik in gedachten mee.
Even je gedachten verzetten (afleiden) en zo een vervelende ervaring
prettiger beleven!
Anders gezegd: op een kunstzinnige/ creatieve manier in
het leven staan. Op een kunstzinnige/ creatieve manier omgaan met de diverse
situaties, die je in het dagelijks leven tegenkomt.
Bij cliënten, die ik begeleid, zie ik ook geregeld
situaties, die zij niet prettig vinden en die de nodige spanning geven bij hen.
Dat kunnen voor ons logische situaties zijn, maar die zijn het voor hen niet
(altijd). De wereld om hen heen is moeilijk te begrijpen en onoverzichtelijk.
Een overgang van de ene situatie naar de andere, ook al gebeurt die elke dag,
kan elke keer weer spannend zijn en moeilijk te maken.
Ik vind het dan een uitdaging om te gaan zoeken naar dingen,
bezigheden, die een cliënt leuk vindt. Op zoek te gaan naar de talenten en mogelijkheden, die die cliënt heeft, om creatief in het
leven te staan. En die talenten en mogelijkheden aan te spreken in de
situaties, die moeilijk voor hen zijn. Want, daar ben ik stellig van overtuigd,
ieder mens heeft creativiteit in zich!
Muziek, het zingen van liedjes, het spelen van een
rollenspel zijn voorbeelden daarvan. We
zingen samen heel ritmisch allerlei liedjes en bewegend op het ritme doen we
activiteiten of We zijn vader en
moedertje en we gaan het huishouden (activiteiten) doen of We zijn een fanfare en al trommelend, toeterend en marcherend doen we allerlei activiteiten. In het creatief bezig zijn met de
bewoners leid ik hun gedachten af van situaties die voor hen niet prettig,
spannend zijn. En richt ik hun gedachten op iets, dat zij fijn vinden, waar zij
zich prettig bij voelen, en doen we, alsnog, op een andere ontspannen manier de
dagelijkse dingen.
Een geweldige ervaring vond ik het, om met Erik te mogen
werken. Erik voelde zich heel snel onveilig, onzeker. Zodra er maar iets in een
situatie onduidelijk was, anders dan normaal, verloor hij zichzelf in extreme
angst en agressie. Erik voelde zich het prettigst in zijn bed, onder de dekens
liggend, met de gordijnen dicht en zijn kamerdeur op slot. Erik had elke dag
dezelfde, vaste activiteiten te doen. En dat ging wel eens mis. Maar, Erik had
ook een hobby, een creatief talent,
namelijk: fanfare muziek luisteren,
fanfare muziek spelen met zijn mond en inbeelden, dat hij zelf een fanfare is.
Zodra hij die muziek hoorde, ging hij in zijn verbeelding op en maakte hij
trommel- geluiden met zijn mond en marcheerde hij, als meelopend in een orkest.
Hij was dan ontspannen, glimlachte en maakte een blijde indruk. Erik voelde
zich dan heel prettig.
Al snel had ik het gevoel, om dat fanfare zijn in mijn begeleiden op te nemen. Erik kon goed
‘trommelen’ met zijn mond, dan kon ik daarbij de ‘trompet spelen’ met mijn
mond. Zo vormden we dan samen een fanfare.
En als fanfare deden we dan allerlei activiteiten. Als fanfare deden we dan
activiteiten, overgangen van de ene situatie naar de andere, die voor Erik
normaliter onveilig, onzeker konden zijn. En die hem normaliter een gespannen,
onprettig gevoel gaven. Door zijn gedachten af te leiden naar iets, dat hem een
prettig gevoel gaf, was Erik in staat om activiteiten te doen, die hem
normaliter een gespannen, onprettig gevoel gaven.
Ik herinner me nog, dat we s’middags naar de dagbesteding
gingen en daar met Lego speelden. Sa-men hadden we een huis gebouwd en daarna
‘nagepraat’ met een glas limonade. Toen we onze limo- nade op hadden, liet ik
mijn ‘trompet’ schallen en begon ik fanfareliedjes te ‘spelen’, waarbij ik af
en toe ook nog een trommelgeluid liet horen. Op die melodie begon ik te
marcheren en zong ik, dat het tijd was om naar huis te gaan. Erik glimlachte,
stond op, marcheerde mee op de muziek en begon mee te ‘trommelen’. Samen marcheerden we, al trompettend en
trommelend, naar onze jassen toe en nadat we die hadden aangedaan, marcheerden
we door de gang naar buiten toe, naar de taxi. Al trompettend en trommelend
stapten we in de taxi en keerden, als fanfare, naar huis terug.
…Erik
…Ik
…Wij
…Fanfare
…Fanfare wandelt
…Fanfare bouwt Lego
…Fanfare drinkt limonade
…Fanfare rijdt in de taxi
…Fanfare eet het avondeten
…Fanfare poetst zijn tanden
…Fanfare naar bed
en slapen
…Fanfare,
slaap lekker: welterusten!
…Erik
en ik
…Ja, samen!
…Dag
fanfare!
H.
Met
een creatieve, muzische groet
